Dünyanın en değerli tekstil hammaddeleri arasında yer alan ve Türkiye topraklarında doğmasına rağmen rekabetçiliğin kaybedildiği Ankara keçilerinin son kalanları da yurt dışına satılıyor.
80’li yıllarda 4 milyona yakın keçi ile yılda 6 bin ton tiftik üretilen Türkiye’de bugün keçi sayısı 85 bine kadar geriledi. Bu keçilerin 2 bini geçen haftalarda Kazakistan’a satıldı. İlerleyen günlerde 20 bin keçinin daha satılacağı belirtiliyor.
Ekonomim'den Yener Karadeniz'in haberine göre dünyanın en büyük ikinci tiftik üretim tesisi Ferla Mohair’in kurucularından Gülmser Yıldırım, “Tiftik keçisi üretiminde dünyada bir numara iken Osmanlı döneminde Güney Afrika’ya satışla başlayan süreç Arjantin ve ABD ile devam etti. 6 bin ton olan tiftik üretimi bugün 150 tona kadar düştü. Şimdi kalan keçilerin 22 bini Kazakistan’a satılıyor. Bu toplam keçi nüfusunun yüzde 25’i. Kendi elimizle bir rakip daha yaratıyoruz” dedi.
"Sertifika uygulamasıyla Türkiye saf dışı kalacak"
Gülümser Yıldırım, tiftik keçisi yetiştiriciliğinin neredeyse bitmesinin nedenlerini şöyle açıklıyor: “Birinci mera alanlarının olmaması, Tiftik keçisinin yünleri parlaklığını özgür dolaşmasından alıyor. Ancak mera kalmaması nedeniyle bu mümkün olmuyor. Bir diğer sorun da melezleşme nedeniyle genlerin bozulması. Yetersiz bakım da önemli sorun. Tiftiğin kalitesi bakımla doğrudan ilişkili.”
Türkiye’yi tamamen saf dışı bırakmak üzere en büyük üretici Güney Afrika’nın başlattığı sertifikasyon uygulamasının da bir diğer önemli sorun olduğunu anlatan Gülümser Yıldırım, “Dünya pazarında söz sahibi olan Güney Afrika bizi ekarte etmek için böyle bir uygulama başlattı. Türkiye’de sertifikasyon olmadığı gibi sertifika için gerekli ortam ve bakım da yok. Yetkili merciler bununla ilgili adım atmıyor. Atmadıkları gibi varlıklar yurt dışına satılıyor. Biz ikili ilişkilerimiz ile sertifikasız da olsa ürün veriyoruz ama yakın zamanda tesisler Türk tiftiğini almayacak” diyor.
"Türkiye'nin tüm üretimi kapasitemizin %20'si"
Gülümser Yıldırım ve eşi Mesut Yıldırım, tiftik keçisi üretiminin Türkiye’de bitmemesi için büyük çaba sarf ediyor. Destek miktarının sadece 200 TL olduğunu belirten Yıldırım, “Bir keçiden senede 1,60-1,70 kg yün alınıyor. Ben fabrika kurup bu işi yapmasam, bu ülkede bu iş çoktan biterdi. Biz ülkedeki tüm üretimi alıyoruz ki bu da kapasitemizin sadece yüzde 20’si. 3 bin aile ekmek yiyor. Kalan yüzde 80’ini Arjantin’den ithal ediyoruz” dedi. İklim özellikleri nedeniyle dünyadaki en uzun, parlak ve dayanıklı tiftiğin hala sadece Türkiye’de üretildiğine dikkat çeken Yıldırım, “Ancak bizde bakım iyi olmadığı ve özen gösterilmediği için ölü kıl fazla ve bu da verimi düşürüyor” diye konuştu.
RMS sertifikalı ürünün payı artıyor
En büyük üretici konumundaki Güney Afrika’nın 2020 yılında uygulamaya başladığı Sorumlu Tiftik Standardına (RMS) sahip tiftiğin pazar payı, 2021’de dünya üretiminin %35’ine, 2022’de %42’sine, 2023’te ise %80’ine ulaştı. Avustralya’nın katılmasıyla halen iki ülke sertifikalı üretim yapıyor. Güney Afrika üretiminin %79’u, Avustralya üretiminin ise %56’sı sertifikalı ürünlerden oluşuyor.
GÜNDEM
Sayfa başına git
