GÜNDEM
Fransa'da göz altına alınan mesajlaşma uygulaması Telegram'ın kurucusu ve Üst Yöneticisi (CEO) Pavel Durov'un kariyerindeki hızlı yükselişi ve yaşam hikayesi merak konusu oldu.
Durov, Azerbaycan'dan özel jetle geldiği Fransa'da başkent Paris yakınlarındaki Bourget Havalimanı'nda gözaltına alındı.
4 ÜLKEDE VATANDAŞLIK, 15 MİLYAR DOLARLIK SERVET
Pavel Durov'un, Fransa, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri ve St. Kitts and Nevis vatandaşlığı bulunuyor. İki ay sonra 40 yaşına girecek olan Durov'un 15 milyar dolarlık serveti dikkatleri çekiyor.
O dönemki ismi Leningrad olan St. Petersburg'da 1984'te dünyaya gelen Durov, 2006'da, lisans eğitimini "İngiliz Filolojisi ve Çeviri" alanında tamamladı; gençlik yıllarında programlama ve internet projeleriyle ilgilenmeye başladı.
Durov, üniversiteden mezun olduktan sonra 2007'de ağabeyi Nikolay ile "Rus Facebook'u" olarak da bilinen VKontakte sitesini kurarak, isminden söz ettirmeye başladı.
VKontakte'ın kullanıcı sayısının kısa süre içinde 20 milyonu geçmesiyle gelirini artıran Durov, sitenin genel müdürü pozisyonunda görev yaptı.
Durov, 2011'e gelindiğinde servetini yaklaşık 8 milyar rubleye çıkarırken, 2014'te, VKontakte'deki hisselerini sattı ve genel müdürlük görevini bırakarak ülkesinden ayrıldı.
Görevinden ayrılmadan önce, Rus yetkililerin kullanıcı verileri gibi bazı konularda şirketten bilgi istediğini kaydeden Durov, o dönemde bunu reddettiğini açıkladı.
TELEGRAM HAMLESİ
Durov, 2013'te de gelecekte milyonlarca kişinin kullanacağı, Whatsapp'a alternatif olarak görülen Telegram projesine başladı.
Bu uygulamanın kullanıcı sayısı Temmuz 2024'te 950 milyona ulaştı. Uygulama, özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı sırasında hem iki ülke yetkilileri hem de askeri ve siyasi uzmanlar tarafından aktif şekilde kullanılıyor.
RUSYA UYGULAMAYI ENGELLEDİ
VKontakte şirketiyle ilgili Rus yetkililerle sorun yaşayan Durov, Telegram konusunda da Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumunun (Roskomnadzor) radarına takıldı.
Telegram, Federal Güvenlik Servisi (FSB) ile uygulamadaki şifre kodlarını paylaşmadığı gerekçesiyle açılan dava sonucunda 2018-2020 arası Rusya'da engellendi. Durov bu dönemde, gizlilik yasası nedeniyle şifre kodlarını istihbarat teşkilatına vermenin anayasanın ihlali olacağını savundu.
Rus makamlarla yaşadığı sorunlara rağmen servetini artıran Durov, Ağustos 2024'te ilk kez Bloomberg milyarderler listesine girdi ve ilk 300'de yer buldu.
Durov, nisanda ABD'li gazeteci Tucker Carlson ile yaptığı röportajda "Birilerinden emir almaktansa özgür olmayı tercih ederim" ifadelerini kullanmıştı.
GÖZALTI SÜRECİNDE ELON MUSK'TAN DESTEK
Rus ve Fransız basınında yer alan haberlerde, Durov'un, Telegram'da yasa dışı içeriklere erişim sağlandığı için dün gözaltına alındığı belirtildi. Paris'te havalimanında gözaltına alınan Durov, çok sayıda tartışmaya da yol açtı. X'in sahibi Elon Musk da, Durov için X sosyal medya platformundan "serbest bırakılma" çağrısı yaptı.
Musk, başka bir X paylaşımında da "Liberte (Özgürlük), Liberte!, Liberte?" ifadesine yer verdi.
Fransız yargı makamları ise dün verilen kararla Durov'un gözaltı süresini 48 saat uzatma kararı aldı.
TELEGRAM'DAN SUÇLAMALARA YANIT
Telegram da, şirketin Avrupa Birliği (AB) yasalarına uyduğunu duyurarak, Durov'a yönelik suçlamaları "saçmalık" şeklinde nitelendirdi. Telegram tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Telegram, Dijital Hizmet Yasası dahil AB'nin yasalarına uymaktadır. Durov'un saklayacak hiçbir şeyi yok ve Avrupa'ya sık sık seyahat etmektedir" ifadeleri kullanıldı.
MOSKOVA-PARİS HATTI DA GERİLDİ
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, dün yaptığı açıklamada Fransa'ya, gözaltına alınan Durov'a, erişimi talep eden nota verildiğini bildirdi.
Zaharova, Durov'un Fransa vatandaşı da olduğuna dikkati çekerek, "Sorun şu ki Fransa, Durov'u her şeyden önce kendi ülkesinin vatandaşı olarak kabul ediyor" şeklinde konuştu.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da, Durov'un Fransa'da gözaltına alınmasına ilişkin yorum yapmak için erken olduğunu belirterek, "Durov'un tam olarak neyle suçlandığını henüz bilmiyoruz" dedi.
Rusya Federasyonu Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev ise Durov'un Rusya'dan ayrılarak hata yaptığına işaret etmişti.
12 AYRI SUÇLAMA
Paris Cumhuriyet Savcısı Laure Beccuau, Durov hakkındaki suçlamalar arasında, yasa dışı işlemler, çocuk cinsel istismarı, dolandırıcılık ve otoritelere bilgi vermeyi reddetme gibi suçlar olduğunu söyledi.
Beccuau, Durov'un, Organize Suçlarla Mücadele memurları tarafından yapılan ön soruşturmanın ardından 8 Temmuz'da açılan "X" soruşturmasının bir parçası olarak gözaltına alındığını söyledi.
Polis tarafından sorgusu süren Durov hakkında 12 ayrı suçla ilgili araştırma yapıldığı belirtildi.
MACRON: SİYASİ BİR KARAR DEĞİL
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, sosyal medya hesabı üzerinden Durov’un tutuklanmasıyla üzerinden ülkesi hakkında yanlış bilgiler dolaştığını ifade etti.
“Fransa ifade ve iletişim özgürlüğüne, inovasyona ve girişimcilik ruhuna derinden bağlıdır. Öyle kalacaktır” diyen Macron, X’te şunları yazdı:
“Hukukun üstünlüğünün egemen olduğu bir devlette, vatandaşları korumak ve temel haklarına saygı göstermek amacıyla hem sosyal medyada hem de gerçek hayatta özgürlükler yasal bir çerçevede korunur. Hukuku uygulama yetkisi tam bağımsız olan yargıya aittir. Telegram başkanının Fransa topraklarında tutuklanması, devam eden bir adli soruşturmanın parçası olarak gerçekleşti. Bu hiçbir şekilde siyasi bir karar değil. Konuyla ilgili karar vermek yargıçların elinde.”
100'DEN FAZLA ÇOCUĞUN BİYOLOJİK BABASI
ABD basınında ise Durov’un çocuk sahibi olma konusunda takıntısı olduğuna dikkat çekildi.
Temmuz ayında Telegram kanalından bir mesaj paylaşan Durov şunları yazdı:
- Az önce 100'den fazla biyolojik çocuğum olduğu söylendi. Hiç evlenmemiş ve yalnız yaşamayı tercih eden bir adam için bu nasıl mümkün olabilir?
- On beş yıl önce bir arkadaşım tuhaf bir istekle bana yaklaştı. Kendisinin ve eşinin doğurganlık sorunu nedeniyle çocuk sahibi olamadıklarını söyledi ve bebek sahibi olmaları için bir klinikte sperm bağışında bulunmamı istedi. Çok ciddi olduğunu anlamadan önce gülmüştüm.
- Kliniğin patronu bana ‘yüksek kaliteli donör materyalinin’ yetersiz olduğunu ve daha fazla çifte anonim olarak yardım etmek için daha fazla sperm bağışlamanın vatandaşlık görevim olduğunu söyledi. Bu kulağa sperm bağışına kaydolmamı sağlayacak kadar çılgınca geliyordu.
- 2024 yılına geldiğimizde, geçmişteki bağış faaliyetim 12 ülkede yüzden fazla çiftin çocuk sahibi olmasına yardımcı oldu. Dahası, donör olmayı bıraktıktan yıllar sonra, en az bir klinik hala çocuk sahibi olmak isteyen aileler tarafından anonim olarak kullanılmak üzere dondurulmuş spermlerime sahip.
- Şimdi biyolojik çocuklarımın birbirlerini daha kolay bulabilmeleri için DNA'mı açık kaynaklı hale getirmeyi planlıyorum. Elbette riskler var ama donör olduğum için pişman değilim. Sağlıklı sperm kıtlığı dünya çapında giderek daha ciddi bir sorun haline geldi ve bunu hafifletmeye yardımcı olmak için üzerime düşeni yaptığım için gurur duyuyorum.
- Ayrıca sağlıklı erkekleri bunu yapmaya teşvik etmek istiyorum, böylece çocuk sahibi olmak için mücadele eden aileler daha fazla seçeneğe sahip olabilirler. Geleneklere meydan okuyun - normu yeniden tanımlayın!”
Sayfa başına git
