GÜNDEM
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Aralık 2023'te aylık bazda yüzde 2.93, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,14 artış gösterdi.
Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 64.77, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 44.22 olarak gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Aralık 2023 itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 53.86, yurt içi üretici fiyatları yüzde 49.93 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 2.93, Yİ-ÜFE yüzde 1.14 artış gösterdi.
Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 64.77, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 44.22 oldu.
En yüksek artış lokanta ve otellerde
Tüketici Fiyat Endeksi'nde (TÜFE) yer alan ana harcama gruplarında Aralık 2023'te yıllık bazda en yüksek artış yüzde 93,24 ile lokanta ve otellerde grubunda oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla Aralık 2023'te bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 1,33 ile giyim ve ayakkabı oldu. Aralıkta aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 5,30 ile eğlence ve kültür olarak belirlendi.
Yıllık değişimler
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 40,39 ile konut olarak kayıtlara geçti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 93,24 ile lokanta ve oteller olarak tespit edildi.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 20'sinin endeksinde düşüş gerçekleşirken, 11 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 112 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
OVP HEDEFLERİ NEYDİ?
Orta Vadeli Program'da (OVP) 2023 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 65 olurken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son enflasyon raporunda da yıl sonu tahmini bu seviyeye çıkarılmıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Mayıs ayında cumhurbaşkanlığı seçimlerini yeniden kazanmasının ardından ekonomi yönetimi ve uygulamalar da değişmişti. TCMB'nin rezervlerini TL'nin seviyesini belirlemek için kullanmayı bırakmasıyla TL büyük bölümü seçimlerin ardından olmak üzere bu sene yüzde 36 değer kaybetti.
Seçimlerin ardından sigaradan akaryakıta vergilerde yapılan artışın yanı sıra deprem kaynaklı artan maliyetler nedeniyle kurumlar vergisi, KDV ve harçlarda da artışlara gidildi. Bu gelişmelerin etkisiyle TÜFE Temmuz'dan itibaren yeniden yükselmeye başlamış fakat Ekim ayından itibaren bu gelişmelerin etkisinin fiyatlara tamamen yansıdığı değerlendirilmişti.
Geçen hafta, TCMB para politikasında sıkılaştırmanın hızını yavaşlatarak 250 baz puan faiz artırmış politika faizini yüzde 42,5'e yükseltmişti. Dezenflasyonun tesisi için gerekli parasal sıkılık düzeyine önemli ölçüde yaklaşıldığını açıklayan TCMB, sıkılaştırma adımlarını en kısa zamanda tamamlayacağı mesajını vermişti.
1990'larda birbiri ardına yüzde 60'ın üzerinde enflasyon kaydedilmişti
2023 yılında enflasyon 2022 yılının ardından yeniden yüzde 60'ın üzerinde tamamlandı. Türkiye'de enflasyon 2022 yılını yüzde 64,3 seviyesinde kapatmıştı. Böylelikle 1990'lardan bu yana ilk kez enflasyon birbirini izleyen iki yılda da yüzde 60'ın üzerinde tamamlanmış oldu. Enflasyon 1998 yılını yüzde 69,70; 1999 yılını ise yüzde 68,80 seviyesinden kapatmıştı. 2000 yılında enflasyon baz etkisiyle yüzde 39'a gerilerken, 2001 yılında yüzde 68,50 olarak tamamlanmıştı.
Öncü göstergeler de hızlanma sinyali vermişti
Aralık ayına ilişkin öncü göstergeler de enflasyonda hızlanma sinyali vermişti. Türk-İş'in Aralık ayına ilişkin açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 2,89 oranında gerçekleşti. Böylelikle aylık olarak üç ayın en yüksek seviyesi görüldü. On iki aylık değişim oranı ise yüzde 77,50 oldu.
Bir başka öncü gösterge olan İTO İstanbul perakende fiyat göstergesindeki yıllık artış ise Aralık'ta 10 ayın en yüksek seviyesine çıktı.
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı verilerine göre, İstanbul'da perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi Aralık'ta önceki aya göre yüzde 3,52, toptan fiyat hareketlerini yansıtan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yüzde 2,31 artış kaydetti.
Söz konusu veriler yıllık bazda incelendiğinde, artış oranının perakendede yüzde 74,88, toptan fiyatlarda yüzde 62,77 olduğu görüldü.
Sayfa başına git
