Bir Türk şirketi daha merkezini Londra’ya taşıyor: Türkiye’den giden yatırım 58.4 milyar dolar

Cumhurbaşkanı Yardım­cımız Cevdet Yılmaz, geçtiğimiz hafta önemli bir açıklamada bulundu. Türki­ye’ye son 20 yılda gelen yaban­cı yatırımın 252 milyar dolara ulaştığını dile getiren Yılmaz, küresel uluslararası doğrudan yatırımlardan Türkiye’nin aldı­ğı payın 2003 yılında yüzde 0,3 seviyesinden 2022 yılında yüz­de 1 seviyelerine yükseldiğini dile getirdi. Türkiye’ye gelen ya­tırımların önemli kısmını özel­leştirmeler karşıladı. Birçoğu da var olan yatırımların büyümesi olarak gerçekleşti. Ancak dün­yanın birçok ülkesinde ofisler kurarak yatırımcı için kolay bağ kurulması konusunda adımlar atılmasına rağmen birçok bekle­nen yatırım Türkiye’ye geleme­di, ertelendi, iptal edildi. Ancak kaçırdığımız bir nokta daha var. Gelenler kadar gidenlerin de ya­tırım bütçeleri oldukça önemliy­di bu süreçte.

Türkiye’den giden yatırım 58.4 milyar dolar

Dünya'dan Kerim Ülker'in yazısına göre son 20 yılda Türk yatırımcılar yurt dışında toplam 58,4 milyar dolarlık doğrudan yatırım ger­çekleştirdi. 2002 yılında sadece 251 milyon dolar düzeyinde ger­çekleşen dış yatırımlar, 2015’te 5.2 milyar dolarla rekora ulaştı. 2021 yılında ise 4.6 milyar do­lar ile kapattı. Bir anlamda Türk yatırımcıların yurtdışı iştahı, sebebi ne olursa olsun artış gös­terdi. Türk yatırımların çoğu dünyanın 160 ülkesinde fabrika kurdu, şirket satın aldı, ortaklık yaptı. Binlerce belki de yüzbin­lerce insana istihdam sağladı. Birçoğu da şirketinin merkezini taşıdı. Günümüzde her ne kadar Türk şirketi olarak dile getirsek de merkezini ABD’ye Hollan­da’ya, İngiltere’ye taşıyanların sayısı az değil. Hem de bu şirket­lerin Türkiye için devasa büyük­lükte olduğunu düşünürsek.

İngiliz medyası: “Türk şirketin gelişi, bizi sevindirdi”

Geçtiğimiz hafta İngiltere’de okuduğum bir haberi sizler­le paylaşmak istiyorum. Habe­rin başlığı “Türk şirketi Bimc­rone'un Cambridge'de uygun bir yer bulması İngiltere'yi se­vindirdi” şeklindeydi. Yani bir Türk şirketinin İngiltere’yi mer­kez olarak kabul etmesi, İngiliz­ler tarafından sevinçle karşıla­nıyordu. Bu şirketin teknoloji şirketi olması, sevinçlerini daha da artırmıştı. Nesrin Akın Özta­bak’ın 2017’de İstanbul’da kur­duğu Bimcrone, Türkiye’nin kü­resel anlamda en güçlü olduğu inşaat sektörü ile ilgiliydi. Türk inşaat şirketlerinin dünya müte­ahhitler liginde ikinci olduğunu hatırlatmak isterim.

İnşaat teknolojilerine yönelik çalışıyor

Bimcrone, inşaat projeleri­nin dijital projelerini oluşturan, planlamadan yıkıma kadar bina inşaat yaşam döngüsünün tüm aşamalarını izlenebilir hale ge­tiren ve süreç optimizasyonu ile daha iyi projelerin üretilmesini sağlayan bulut tabanlı bir plat­form. Türk şirketi Bimcrone’un en büyük rakibinin de ABD’li bir firma olduğunu yazan İngi­liz medyası, Türk firmanın her malzeme için karbon oranı emis­yonunu hesaplayabilmesi ve bu verileri projedeki herhangi bir değişiklikten sağlayabilmesiyle de fark yarattığının altını çiziyor. İngiltere İşletme ve Ticaret Ba­kanlığı'nın Küresel Girişimcilik Programı tarafından destekle­nen Türk şirketi için de finans­man desteği gibi teşvikler de su­nulmuş durumda.

2021 yılında Edenbase Yarış­ması'nın finalisti olan Bimcro­ne’un Ada’ya gelişiyle ilgili ola­rak Cambridgeshire & Peter­borough Birleşik Otoritesinin Büyüme Merkezi İç Yatırım Bü­yüme İşleri Genel Müdürü Re­becca Bekkenutte şu yorumu yapıyor: “Böylesine yenilikçi bir işletmeyi desteklemek, küresel genel merkezini bölgede kur­manın bölgesel tekliflerini ve faydalarını anlamak gerçek bir zevkti.”

Türkiye 10 yıl boyunca 1-2 milyar dolarlık Alman Volkswa­gen yatırımını beklerken, bir­çok Türk yatırımcının yurtdışı­nı tercih etmesini önemsemedi. Özetle; ne yazık ki milyarlarca dolarlık bu yatırımlar, başka ül­kelerin ekonomisine değer katar hale geldi. Bunda teşvik sistem­lerinin, yatırımcıya olan ilginin, pamuklar içinde sarmanın payı büyük. Büyüklerimizin dediği gi­bi, Dimyat’a pirince giderken ev­deki bulgurdan oluyoruz.